Sociaal domein

Het beschermen van de gezondheid betreft voor een groot deel taken die aan de gemeente Zwolle zijn opgedragen vanuit de wet Publieke gezondheid en die we laten uitvoeren door de GGD. Het bevorderen van gezondheid doen we daarnaast vooral door middel van preventie. We stimuleren dat Zwolse inwoners een gezonde leefstijl volgen. Een gezonde leefstijl draagt bij aan een betere gezondheid op korte en langere termijn. Speerpunten  zijn het bevorderen van een gezonde leefstijl,  bevorderen van  gezondheidsvaardigheden van onze inwoners, verbinden van preventie, welzijn en zorg, veerkracht van onze inwoners, een gezonde fysieke leefomgeving en een integrale aanpak met de stad.

Gezondheid wordt, naast biologische factoren, mede bepaald door leefstijlfactoren en door de sociale en fysieke omgeving waarin mensen leven. Gezondheid is niet voor niets één van de kernelementen binnen de omgevingsvisie die in ontwikkeling is. In Nederland zien we ook grote verschillen in gezondheid tussen lager- en hoger opgeleiden. Hoger opgeleiden leven circa zeven jaar langer en circa vijftien jaar langer zonder beperkingen. Bij het verkleinen van sociaal economische gezondheidsverschillen is aandacht voor beperktere gezondheidsvaardigheden van belang. Mensen met beperktere gezondheidsvaardigheden kunnen vaak informatie over hun gezondheid niet begrijpen en toepassen. Deze mensen hebben ook moeite met het vinden van de weg in de zorg.
Omdat we vinden dat iedereen kans op een goede gezondheid verdient, besteden we in Zwolle specifiek aandacht aan het verkleinen van deze sociaal economische gezondheidsverschillen door ons te richten op de wijken of buurten met de laagste inkomens en de minste hoogopgeleiden.

De GGD IJsselland ondersteunt diverse preventieprojecten rond Gezond ouder worden, zoals Eén tegen eenzaamheid, Vitaal en veilig thuis, in de vorm van advisering, coördinatie en evaluatie. Op IJssellandscan.nl zijn diverse beleidsmonitoren gepubliceerd, onder andere over het verloop en de impact van de Coronacrisis (bijv. mantelzorgers en zorgmedewerkers), Armoede en Gezondheid en psychische gezondheid.
In het preventiebeleid voor 2021 zijn streefcijfers opgenomen t.a.v. roken, alcoholgebruik, overgewicht en beweeggedrag. In het najaar van 2021 zullen we deze evalueren.
We zien dat er meer aandacht is voor een gezonde leefstijl. Covid-19 versterkt deze beweging. Tegelijkertijd lijken daarbij ook sommige groepen achter te blijven of neemt een onderdeel van een ongezonde leefstijl toe.  Een voorbeeld daarvan is het toenemend aantal rokende jongeren op het MBO.
Het verkleinen van gezondheidsverschillen heeft hinder ondervonden van Covid-19, met name de wijkgerichte aanpak kon niet worden uitgevoerd.
De GGD heeft voldaan aan de beleidsvoornemens, met dien verstande dat door de coronacrisis en de landelijke maatregelen, het reguliere werk van de GGD ook anders moest worden georganiseerd.
Bepaalde taken, met name tijdens de eerste en tweede lockdown, zijn tijdelijk aangepast. Bijvoorbeeld de inspecties in het kader van het toezicht op de kinderopvang zijn in aangepaste vorm uitgevoerd.
Ook bij de jeugdgezondheidszorg zijn contactmomenten daar waar dat kon digitaal gedaan en zijn de inloopspreekuren komen te vervallen.

We beschermen en bevorderen de gezondheid van onze inwoners, zodanig dat:

• Inwoners beter in staat zijn om de eigen gezondheid te bevorderen qua kennis, houding en gedrag, sociale steunstructuren en het creëren van een gezonde leefomgeving.
• Meer inwoners een gezonde leefstijl volgen (gezond gewicht, bewegen en matiging alcohol- en middelengebruik).
• De gezondheidsverschillen tussen wijken of buurten worden verkleind en de gezondheid in de wijken met een lage Sociaal Economische Status verbetert.
• De gezondheidsvaardigheden van onze inwoners worden vergroot.

Samen naar een gezonder Zwolle, Gezondheidsbeleid 2017

Michiel van Willigen

• Uitvoering taken vanuit de wet Publieke Gezondheid door de GGD IJsselland.
• Bevorderen van een gezonde leefstijl van de Zwolse inwoners via Zwolle Gezonde Stad door deelname aan het netwerk en financieren van de programmamanager.
• Voorlichting, stimulering en uitvoering van programma’s gericht op gezond leefstijlgedrag.
• Stimuleren aanpak Gezonde School, Gezonde Sportkantine en Gezonde Werkvloer.
• Uitvoeren project vitaal en veilig thuis.
• We creëren bewustwording over laaggeletterdheid bij professionals op gezondheidsterrein en stellen laaggeletterdheid aan de orde in de keten van preventie tot en met ziekenhuiszorg door o.a. organiseren van een bijeenkomst.
• We hebben aandacht voor specifieke gezondheidsaspecten m.b.t. statushouders.
• We stimuleren de behandeling van het thema gezonde leefstijl bij groepen/trajecten als kwetsbare zwangeren, tienermoeders, statushouders, mensen in schuldhulpverlening, bijstandsgerechtigden en participatietrajecten.
• We bevorderen de aandacht voor gezondheid bij andere beleidsterreinen.
• We maken wijkgezondheidsprofielen in samenwerking met GGD.
• Windesheim doet een vierjarig onderzoek (2018 - 2022) naar de versterking integraal lokaal beleid op het gebied van Sociaaleconomische gezondheidsverschillen (werkt de JOGG aanpak ook voor de lage Sociaal Economische Status).
• We werken samen met Hartslagnu / Hartstichting ten behoeve van een goed werkend Landelijk Reanimatie Oproep Systeem waarbij de  witte vlekken in het aanbod van openbare AED's in kaart worden gebracht.
• We leveren middels een stimuleringsregeling een financiële bijdrage aan initiatieven die de witte vlekken in het aanbod van openbare AED's invullen.

Ook hier geldt dat de GGD heeft voldaan aan de beleidsvoornemens, met dien verstande dat door de coronacrisis en de landelijke maatregelen, het reguliere werk van de GGD ook anders moest worden georganiseerd. Onze partners in de stad die preventieactiviteiten op het gebied van gezondheid uitvoeren hebben hun aanbod aangepast aan de 1,5 meter samenleving waar dat mogelijk was. Daarnaast zijn er online activiteiten ontwikkeld of is nieuw aanbod ontwikkeld. Bijvoorbeeld online sportchallenges, digitale beweeglessen voor ouderen of speeltuinspeurtochten.

De GGD heeft ook  een preventieve rol gespeeld bij de oplossing van de door COVID -19 ontstane problemen. Werkwijzen zijn mede afgedwongen door COVID 19, aangepast voor de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg. Daarnaast is veel vaker dan voorheen outreachend contact gezocht en ondersteuning geboden aan gezinnen, gemeenten, scholen en is de GGD als waardevolle gesprekspartner uitgenodigd voor  verschillende overlegtafels en werkgroepen binnen het sociaal domein.

De lasten laten een voordelig saldo zien van € 96.897. Omdat er € 23.000 meer is toegevoegd aan de reserves en € 10.000 minder is onttrokken uit de reserves ontstaat een voordelig resultaat van € 63.897.

Het voordelig resultaat wordt gerealiseerd door:

• Door de inzet die COVID19 in 2020 heeft gevraagd van de GGD en gemeente zijn geen nieuwe ontwikkelingen gestart op het gebied van Kansrijke Start. Voor Gezonde Stad zijn € 33.000 lagere kosten gemaakt. De beschikbare rijksmiddelen worden gereserveerd in afwachting van de start van nieuwe activiteiten die in voorbereiding zijn voor 2021 en verder. Daarom is eveneens € 10.000 minder aan gereserveerde middelen onttrokken uit de reserve nutvw-sociaal en is € 23.000 aan rijksmiddelen toegevoegd aan de reserve.
• Door beperkte capaciteit konden eind 2019 geen plannen worden gemaakt voor de wijkgerichte preventieve inzet voor 2020. Begin 2020 kwam COVID-19 en vanaf dat moment was het niet mogelijk om een wijkgerichte aanpak met inwoners te ontwikkelen omdat de partners in de stad als gevolg van COVID-19  vol hebben ingezet op het aanpassen van hun dienstverlening. De planvorming is opgeschort en wordt in 2021 opgepakt. Hierdoor zijn de lasten € 64.000 lager dan begroot.